Lierspeler Venkel

Gebruikte ik in het verleden venkelzaadjes op of in een brood, nu ik De Judas van Leonardo van Leo Perutz gelezen heb, weet ik beter.

"Want zoals met venkel toebereide zoetigheden en lekkernijen pas aan het slot van de maaltijd worden opgediend, als iedereen reeds voldaan is, zo liet de hertog de lierspeler meestal bij zich roepen als hij geen enkele behoefte meer had aan verstrooiing."

De lierspeler Venkel is een man van weinig woorden die il Moro, de hertog van Milaan, zo nu en dan aangenaam bezighoudt. De roman van Leo Perutz speelt zich af eind 15e, begin 16e eeuw en gaat - heel kort gezegd - over de zoektocht van Leonardo da Vinci naar een geschikt model voor de Judas-figuur die hij op zijn Avondmaal, het nu wereldberoemde fresco in het klooster Santa Maria delle Grazie, wil schilderen. Het is een bijzonder aardige roman die ik met veel plezier herlezen heb.


Frappant is in dit geval ook wat op de achterflap staat: "Opnieuw spreidt Perutz, in een vertaling die hem waardig is, een souvereine stilistische macht tentoon." En ik herinner me dat de vertaalster, eens gast in onze B&B , bijzonder verrrast was te horen dat ik niet alleen de Duitstalige romans van Perutz had, maar ook haar vertalingen. Op 15 februari 2006 schreef Nelleke van Maaren dan ook in 'haar' boeken: "Quelle surprise de trouver Perutz à Hombourg!" En: "Voor Margriet, de enige (?) trouwe fan." Dat laatste is natuurlijk helemaal niet waar; ook al omdat juist cultuurhistorica Leen Huet, die ik geregeld ontmoet op Facebook, me attendeerde op deze roman. Hoe het ook zij, ik ben heel blij dat ik Perutz na een jaar of wat weer uit de kast gehaald heb.

Maar nu de venkel. Het gaat in dit geval niet om de venkelknol, maar om de zaadjes van de venkelplant. Die zaadjes worden in de Aziatische en Mediterrane keuken meer gebruikt dan bij ons. Zoals gezegd, je komt ze hier wel tegen in broodrecepten en wellicht ook in kruidenmengsels voor curry's, maar naar zoete gerechten met venkelzaad moet je langer zoeken. Op internet vind je diverse recepten van cake met venkel, waarbij het vaak om 'onze ' cake gaat, en een enkele keer tref je ook Noord-Afrikaans cake-achtig gebak aan waarin i.p.v. tarwebloem voornamelijk amandelmeel en/of griesmeel gebruikt wordt. En toen wist ik het. In La Patisserie Tunisienne van M. Kouki staan een paar zoete nagerechten waarin venkelzaadjes gebruikt worden! Het is een prachtig boek, maar ik heb er nog nooit iets uit gemaakt. Het is niet het Frans dat me tegenhoudt, maar de voor mij onbekende ingrediënten (levure alsacienne) en ingewikkelde bereidingswijze. Maar allez, ik moet me er van de week toch maar aan gaan wagen, al is het maar om Perutzs lierspeler, die als een onbeholpen en alledaagse man overkomt, alle égards te geven die hij met zijn naam verdient.